ΩΧΡΑ ΚΗΛΙΔΑ
Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας
-
Τί είναι η εκφύλιση της ωχράς;
Αν φανταστείτε το μάτι σαν μια φωτογραφική μηχανή, ο αμφιβληστροειδής είναι το φιλμ της. Το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς, που ονομάζεται ωχρά κηλίδα, είναι το σημείο στο οποίο εστιάζεται το φως, όταν κοιτούμε ένα αντικείμενο. Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την ευκρινή όραση και την αντίληψη των χρωμάτων. Σε περιπτώσεις εκφύλισης της ωχράς, παρατηρείται βλάβη στην περιοχή της ωχράς κηλίδας και ο ασθενής βλέπει θολά στο κέντρο του οπτικού πεδίου, με αποτέλεσμα δραστηριότητες, όπως το διάβασμα και η κοντινή εργασία, να γίνονται πιο δύσκολες. -
Τι προκαλεί την εκφύλιση της ωχράς;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το αίτιο είναι άγνωστο. Ωστόσο, παρατηρείται συχνότερα σε πιο ηλικιωμένα άτομα (συνήθως άνω των 60 ετών). Αυτός ο τύπος εκφύλισης ονομάζεται «ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς». Αντίθετα, εκφύλιση της ωχράς σε νεαρότερα άτομα είναι συνήθως κληρονομική και ονομάζεται «δυστροφία ωχράς». -
Ποιά είναι τα συμπτώματα της εκφύλισης της ωχράς;
Στα αρχικά στάδια της πάθησης, ίσως να μην υπάρχουν συμπτώματα, ιδιαίτερα εάν το ένα μάτι έχει καλή όραση. Αργότερα, το πρώτο σύμπτωμα που παρατηρείται είναι η παραμόρφωση της εικόνας των αντικειμένων, κατά την οποία ευθείες γραμμές εμφανίζονται στρεβλωμένες. Επίσης, τα χρώματα μπορεί να φαίνονται θαμπά, ενώ ίσως να γίνει εξαιρετικά δύσκολη η εκτίμηση υψομέτρων και αποστάσεων. Ο ασθενής σταδιακά αδυνατεί να εκτελέσει δραστηριότητες, όπως το διάβασμα και το γράψιμο, ενώ συχνά, όταν κοιτάει το πρόσωπο, βλέπει μόνο τα αυτιά του ατόμου, χωρίς να μπορεί να διακρίνει τη μύτη και τα μάτια. Επειδή η εκφύλιση της ωχράς επηρεάζει μόνο τη κεντρική όραση, ΔΕΝ οδηγεί σε ολική τύφλωση. Η λειτουργικά χρήσιμη όραση παραμένει φυσιολογική, με αποτέλεσμα ο ασθενής να μπορεί να αυτοεξυπηρετείται σε όλα τα στάδια της πάθησης. -
Πώς θα διαγνωστεί η εκφύλιση της ωχράς;
Η εκφύλιση της ωχράς, που σχετίζεται με την ηλικία, έχει 2 τύπους:Την ξηρή μορφή, που εξελίσσεται πολύ αργά, και την υγρή μορφή, που εξελίσσεται ταχύτατα, οδηγώντας σε απότομη ελάττωση της κεντρικής όρασης. Η διάγνωση και των δύο τύπων απαιτεί βυθοσκόπηση, κατά την οποία, μετά από ενστάλαξη σταγόνων που μεγαλώνουν τις κόρες των ματιών, εκτιμάται η κατάσταση της ωχράς κηλίδας. Συχνά, για την πιο αποτελεσματική διάγνωση και παρακολούθηση της πάθησης, είναι δυνατό να χρειαστούν και πρόσθετες εξετάσεις, όπως φωτογράφιση του βυθού, φλουοροαγγειογραφία ή OCT. -
Πώς θεραπεύεται η εκφύλιση της ωχράς;
Για τον ξηρό τύπο της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς δεν υπάρχει διαθέσιμη θεραπεία. Ωστόσο, για την υγρή μορφή υπάρχει ένα ευρύ φάσμα θεραπευτικών σχημάτων, που περιλαμβάνουν θερμικό laser, φωτοδυναμική θεραπεία ή έγχυση φαρμάκων μέσα στο μάτι. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείες εξαρτάται από το είδος και τον εντοπισμό της βλάβης. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει η εφαρμογή των ενδοϋαλοειδικών εγχύσεων, η οποία συνήθως συνοδεύεται και από τα καλύτερα αποτελέσματα (βλέπε επόμενη ενότητα). Η θεραπεία αυτή περιλαμβάνει αρχικά 3 ενέσεις (μια κάθε μήνα) και στη συνέχεια, επανάληψη των εγχύσεων, σε περίπτωση υποτροπής της νόσου. Έχοντας πάντα σαν στόχο τη διατήρηση της καλύτερης δυνατής όρασης, κατά μέσο όρο απαιτούνται 6-7 ενέσεις τον πρώτο χρόνο, ενώ συνήθως ο αριθμός τους ελαττώνεται στα επόμενα έτη. -
Υπάρχει κάτι άλλο που μπορεί να με βοηθήσει να δω καλύτερα;
Ναι. Για να αξιοποιηθεί στο μέγιστο η περιφερειακή όραση, που έχει μείνει ανεπηρέαστη από την πάθηση, ο ασθενής πρέπει να μάθει να εστιάζει δίπλα και όχι πάνω στα αντικείμενα που θέλει να δει. Επίσης, σημαντική βοήθεια μπορούν να προσφέρουν τα βοηθήματα χαμηλής όρασης που περιλαμβάνουν ειδικούς μεγεθυντικούς φακούς, τηλεσκοπικά γυαλιά ή άλλες πιο πολύπλοκες ηλεκτρονικές συσκευές. Με τα βοηθήματα αυτά, είναι δυνατόν ο ασθενής να διατηρήσει καθημερινές δραστηριότητες, όπως το διάβασμα.Άλλες απλές συμβουλές, που μπορεί να βοηθήσουν άτομα με εκφύλιση της ωχράς, είναι οι παρακάτω:- Όταν διαβάζετε, θα πρέπει να κάθεστε σε θέση, ώστε το φως από το παράθυρο να είναι πίσω ή στο πλάι σας. Επίσης, το φως του ηλεκτρικού λαμπτήρα θα πρέπει να κατευθύνεται πάνω στη σελίδα.
- Δοκιμάστε να αντικαταστήσετε τους ηλεκτρικούς λαμπτήρες με άλλους ισχυρότερους.
- Εάν νομίζετε ότι το φως του ήλιου επιδεινώνει την όραση, δοκιμάστε φωτοχρωματικούς φακούς στα γυαλιά σας. Το καλύτερο χρώμα είναι το κοκκινωπό - καφέ.
Γράφετε κάνοντας μεγαλύτερα γράμματα στο χαρτί ή χρησιμοποιώντας μεγαλύτερη γραμματοσειρά στον υπολογιστή.
ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΗΣ
Επιαμφιβληστροειδική Μεμβράνη
-
Τι είναι η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη;
Φανταστείτε ότι το μάτι είναι μια κάμερα και το φιλμ είναι ο αμφιβληστροειδής. Η κεντρική περιοχή του αμφιβληστροειδούς ονομάζεται ωχρά κηλίδα και, όταν η λειτουργία της διαταραχθεί, εργασίες που απαιτούν υψηλή ευκρίνεια, όπως η ανάγνωση, η αναγνώριση προσώπων ή η παρακολούθηση τηλεόρασης, γίνονται πολύ δύσκολες ή αδύνατες.Σε μερικούς ανθρώπους, συνήθως μετά την ηλικία των 50 ετών, μπορεί να αναπτυχθεί μια μεμβράνη σαν ζελατίνη, η οποία επικάθεται πάνω στην ωχρά και ονομάζεται ιδιοπαθής επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη. Αν και αρχικά δεν προκαλεί συμπτώματα, με την πάροδο του χρόνου η μεμβράνη αυτή σταδιακά συρρικνώνεται και επηρεάζει τη μικροσκοπική αρχιτεκτονική της επιφάνειας της ωχράς. Έτσι η όραση βαθμιαία επιδεινώνεται, ενώ ταυτόχρονα τα αντικείμενα εμφανίζονται παραμορφωμένα και οι ευθείες γραμμές παρουσιάζονται τεθλασμένες. Μεμβράνες μπορούν επίσης να αναπτυχθούν και σε μάτια που παρουσιάζουν ρωγμές του αμφιβληστροειδούς ή σε μάτια που έχουν προσβληθεί από αγγειακές παθήσεις, ενδοφθάλμιες φλεγμονές ή τραύματα. Η διάγνωση γίνεται κυρίως με βυθοσκόπηση από εξειδικευμένους οφθαλμιάτρους. Τελευταία έχει αναπτυχθεί ειδική τεχνολογία, η εξέταση OCT (οπτική τομογραφία συνοχής), η οποία με ακρίβεια καταγράφει τις αλλοιώσεις που επιφέρει η μεμβράνη στην υποκείμενη ωχρά κηλίδα. -
Ποια είναι η θεραπεία της;
Η θεραπεία της επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης είναι χειρουργική. Ενδείξεις για χειρουργική αντιμετώπιση της μεμβράνης αποτελούν οι παρακάτω περιπτώσεις:- Μείωση της όρασης, εξαιτίας της επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης, σε επίπεδο 7/10 ή λιγότερο.
- Βαθμιαία ελάττωση της όρασης στην ανά τρίμηνο εξέταση από ειδικό οφθαλμίατρο.
- Ανάπτυξη παραμορφωμένης όρασης, σε επίπεδο που να εμποδίζει πρακτικά τη ζωή του ασθενούς.
Η χειρουργική επέμβαση ονομάζεται υαλοειδεκτομή (βιτρεκτομή). Περιλαμβάνει αρχικά την αφαίρεση του υαλοειδούς (του ζελέ που γεμίζει το πίσω τμήμα του ματιού) και στη συνέχεια αφαίρεση της επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης.Σε λίγες περιπτώσεις, η εγχείρηση συμπληρώνεται με ένθεση αερίου και χρήση Laser, εάν διαπιστωθεί παρουσία ρωγμής του αμφιβληστροειδή κατά την εγχείρηση. Η ένθεση αερίου γίνεται για πρόληψη της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδή.Μετεγχειρητικά η όραση βελτιώνεται στο 85% των περιπτώσεων. Στο 10% των περιπτώσεων, η όραση παραμένει στα προεγχειρητικά επίπεδα, ωστόσο ελαττώνεται σημαντικά η παραμόρφωση, ενώ ταυτόχρονα αποφεύγεται η επιδείνωση, αφού σχεδόν όλες οι περιπτώσεις επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης προκαλούν τελικά σημαντική απώλεια οράσεως, εάν δε χειρουργηθούν. -
Υπάρχουν κίνδυνοι κατά την εγχείρηση;
Υπάρχει ένα τοις χιλίοις (1‰) κίνδυνος μόλυνσης και 3% κίνδυνος αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς, που εφόσον γίνουν αντιληπτά έγκαιρα, συνήθως αντιμετωπίζονται επιτυχώς. επίσης, μπορεί να επιταχυνθεί η ανάπτυξη καταρράκτη, που συχνά χρειάζεται θεραπεία εντός 18 μηνών από την υαλοειδεκτομή.
Για να κλείσετε ραντεβού,
επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλέφωνο: 2410 55 22 49